Lean Management w Praktyce, w kopalni - relacja

8. i 9. kwietnia miłośnicy ciągłego doskonalenia spotkali się na kolejnej edycji konferencji Lean Management w Praktyce. Tym razem ze względu na kontrowersyjne tematy, prelegenci wraz uczestnikami, zasiedli głęboko pod ziemią w strefie K8, w której wygłoszono osiem wykładów i przeprowadzono osiem warsztatów. Gdzie pojawiły się kontrowersje?

Wdrożenie Lean bez linii produkcyjnej

Już pierwszy prelegent Piotr Kotlarek z zakładów PESA prowokował tytułem swojego wystąpienia „Lean bez linii”. Przykład zakładów produkujących pociągi i tramwaje pokazał, że Lean można wdrażać także tam, gdzie nie ma taśm produkcyjnych, a wyroby są produkowane oraz projektowane pod konkretne zamówienie. Bez względu na złożoność i różnorodność produktów możemy znaleźć procesy wspólne i je standaryzujemy – mówił Piotr Kotlarek – Ostatecznie okazuje się, że ilość takich procesów jest stosunkowo wysoka, a efekty standaryzacji przerastają wstępne oczekiwania. Koniec prelekcji przyniósł zaskoczenie, bowiem okazało się, że nie tylko Lean da się wdrożyć w zakładzie bez linii produkcyjnej, ale też ustandaryzowaną linię produkcyjną da się wdrożyć w produkcji wielkich i złożonych tramwajów – bo tak odtąd właśnie będą produkowane tramwaje w tej firmie.

Kultura Lean – temat wiecznie żywy

Wdrożenie Lean, czy budowa kultury Lean? Ci, którzy spotykają się pierwszy raz z tą tematyką, mogą postrzegać wdrożenie, jako implementację narzędzi, które pomogą zredukować koszty produkcji. O tym, że tak nie jest przekonywali przedstawiciele firmy 3M - Piotr Kruczek i Dominika Hadrian, którzy przedstawili system codziennych, krótkich spotkań odbywających się na każdym poziomie organizacji – od operatora do dyrektora zakładu. Prelegenci podpowiedzieli m.in. co można zrobić w sytuacji, gdy ludzie nie przedstawiają na spotkaniu żadnych pomysłów. Czasem wystarczy pójść z nimi na ich stanowisko i pracować wspólnie, tak aby na swoim doświadczeniu mogli poznać występujące wokół nich marnotrawstwo, które trzeba „nauczyć się widzieć”.



Debata bez rozstrzygnięcia i wygrana 4:0

Podczas panelu dyskusyjnego próbowano roztrząsnąć, jaką rolę mogą odegrać warsztaty i szkolenia we wdrażaniu Lean w małych zespołach. Jednak uczestnicy szybko przeszli do pytania, czy Lean w ogóle jest dla małych firm, ocierając się przy tym o sferę zarządzania swoim czasem pracy. Ostatecznie uznano, że tak jak w przypadku dużych firm, także i w tych kilkuosobowych ważna jest praca nad mentalnością załogi. Można w tym celu wykorzystać potęgę szkoleń i warsztatów, ale jeśli przedsiębiorcy starczy cierpliwości, może pracować w tych obszarach z ludźmi także samodzielnie, przenosząc na siebie ciężar powolnej zmiany w sposobie pracy zespołu. Na koniec dnia udowodniono nam, że możemy wygrać z Niemcami na ich terenie z wynikiem 4:0, choć nie do końca leanowo, ale za to z wielką determinacją prowadzącą do zwycięstwa.

Odpalenie Lean-eksplozji w drugi dzień

Drugiego dnia uczestnicy mogli zobaczyć prelekcje Michała Gotliba z firmy Strautmann, Mirosława Włodarczyka z Navo, Artura Kijanki z Kompanii Piwowarskiej oraz Marka Forkuna z Gnosis. Pierwsza prelekcja wzbudziła dyskusję na temat prawidłowego wykorzystania Lean i poprawnej identyfikacji celów. Michał Gotlib prezentował możliwość wypracowania strategii wdrożenia za pomocą metody Canvas. W trakcie omawiania modelu pokazał także osiągnięcia swojej załogi, które doprowadziły do wzrostu efektywności produkcji. Ciekawym komentarzem i jednocześnie zapalnikiem prowokującym do żywej dyskusji była wątpliwość  jednej z uczestniczek, czy Lean na pewno powinien skupiać się na efektywności, a nie redukcji kosztów.

Komunikacja niezależnie od generacji i usprawnienia w logistyce

Kolejnym prelegentem był Mirosław Włodarczyk, który w dużej interakcji z uczestnikami przeprowadził ich przez cechy kilku narodowości, pokazując, że większość z nich to pewne stereotypy. Następnie przeszedł do głównego tematu – czyli różnic pomiędzy pokoleniem post-PRL, a „dziećmi smartfonów”. Okazuje się, że praca z tymi osobami może mieć więcej cech wspólnych niż różnic. Nie możemy jednoznacznie powiedzieć, że jedno z pokoleń jest bardziej lub mniej skore do współpracy. Ważna jest ciągła komunikacja i utrzymywanie standardów – bo jak zachowa się człowiek, gdy wchodzi do czystego pomieszczenia, upadnie mu papierek, a wszyscy na niego się patrzą? Nie podniesie papierka?



Ciekawy pomysł na wzmocnienie komunikacji z pracownikami przedstawił Artur Kijanka z Kompanii Piwowarskiej. Schodzenie do Gemba porównał do nabywania jakiegokolwiek innego nawyku. W humorystyczny sposób pokazywał, jak początkowe zdziwienie pracowników na widok dyrektora rozmawiającego z nimi na hali podczas pracy, zmienia się w współpracę, która przynosi wiele pomysłów na poprawę organizacji. Jednocześnie przestrzegał przed zbyt szybkim i pochopnym podpowiadaniem swoich „inżynierskich” rozwiązań – pracownik może nie podać gotowego pomysłu od razu, ale może okazać się, że idea, którą nosi w sobie, jest bardziej trafna i znacznie prostsza w realizacji niż nasze własne rozwiązanie.

Prezes jest tylko prezesem i aż człowiekiem

Mark Forkun – prezes wielu firm i były pracownik brytyjskiego oddziału Toyoty pokazał w swoim wystąpieniu ludzką stronę prezesów. Zwrócił uwagę na tworzenie fundamentów w trzech obszarach pracy: zaangażowania załogi, uprawomocnienia i nastawienia na realizację zadań. Włączył w to takie aspekty, jak badanie chęci do pracy, kompetencji, ale i wartości, którymi kieruje się pracownik. Jednocześnie ukazał, jak ważna jest postawa prezesa, jako sytuacyjnego przywódcy Lean. Podczas prelekcji zaprezentował również pięć pokus zarządzających, brak zaufania, unikanie (zdrowych) konfliktów, wstrzymywanie podjęcia decyzji ze względu na ograniczone dane, próba pokazania się z dobrej strony, zamiast wzięcia odpowiedzialności za prawdziwe, negatywne informacje i tuszowanie wyników poprzez odpowiednie ich łączenie. Opowiadając o wzajemnym zaufaniu prezesa i pracowników, mówił: Pamiętaj – jesteś człowiekiem i jesteś tylko prezesem.



Na zakończenie każdego dnia, organizatorzy przygotowali podziemne, płatne warsztaty Lean, podczas których uczestnicy dzieląc się na mniejsze grupy, poznawali m.in. proces mapowania strumienia wartości, etapy wdrożenia TPM, czy sprawnego porozumiewania się z pracownikami. Na koniec zapowiedzieli także kolejną, jesienną edycję konferencji, która odbędzie się 15-16 października 2014.